Szanowni Państwo,

często spotykam się z następującym zapisem zakresu lat: 1976–89 lub 2015–21, z pominięciem w drugim członie dwóch pierwszych cyfr. Ten zapis wydaje mi się niepoprawny. Czy słusznie? Moje wątpliwości budzi zwłaszcza taki zapis: 2003–06.

Pozdrawiam serdecznie

Magdalena

Który zapis jest poprawny: zupa krem czy zupa-krem? Bardziej odpowiada mi pierwsza forma, gdyż słowo krem traktuję jedynie jako dookreślenie formy zupy. Dziwnie będzie też wyglądała zbitka zupa-krem porowo-ziemniaczana. Ale może jestem w błędzie… Jak należy zapisać następujący po tych wyrazach przymiotnik: zupa krem brokułowa czy zupa krem brokułowy?
Z góry dziękuję w imieniu swoim i wszystkich kucharzy zastanawiających się nad tymi kwestiami :)

Szanowni Państwo,
Zawsze sądziłem, że aspekt jest cechą czasownika, a nie kwestią jego odmiany (podobnie jak rzeczownik „ma rodzaj”, a nie „odmienia się przez rodzaj”), i że owszem, czasowniki łączą się w pary aspektowe, ale nie oznacza to, że każdy swoją parę mieć musi. Tymczasem moje dziecko oznajmiło mi właśnie – tak uczone w szkole – że to jest „odmiana przez aspekt”. Nie wierzyłem, sprawdziłem, rzeczywiście ma w zeszycie napisane: „Czasowniki odmieniają się przez aspekt”.
Dla mnie różnica jest zasadnicza. Według mojego dotychczasowego rozeznania wziąć i brać to były dwa czasowniki, wprawdzie skojarzone w parę, ale osobne. Jeśli natomiast miałaby to być odmiana, to byłby to jeden i ten sam wyraz (tyle że właśnie odmieniany). Tylko która forma będzie wtedy podstawową – wziąć będzie brać odmienionym przez aspekt, czy też brać będzie odmienionym przez aspekt wziąć?
Poza tym jeśli to jest rzeczywiście odmiana, to wynikałoby z tego, że każdy czasownik (poza ewentualnymi wyjątkami) da się odmienić. Tu lista wyjątków byłaby chyba nazbyt długa, bo jak „odmienić” przez aspekt czasowniki: zobaczyć, dojrzeć, powłóczyć, siedzieć, mianować, wisieć, ciąć, rwać, drzeć, gadać, utkać (np. gobelin), pognać (dokądś), strzyc, biec, prać, ciec, płukać, razić, spacerować, bawić się, kołowacieć, kochać, lubić, szanować, podkochiwać się…
Proszę o pomoc, bo dziecko zadaje mi coraz trudniejsze pytania, a ja nie wiem, jak odpowiedzieć. Szukałem trochę po książkach (np. w Praktycznym słowniku poprawnej polszczyzny nie tylko dla młodzieży, str. 406) i raczej przyznałbym rację sobie, a nie nauczycielce, niemniej wolałbym zweryfikować swoją interpretację u źródła, zanim zacznę przestawiać dziecko, bo może to ja coś wiem nie tak, jak trzeba.
Serdecznie dziękuję.

Szanowni Państwo,
w jednym z programów telewizyjnych usłyszałam zdanie, w którym wystąpił błąd (tylko nie wiem jakiego typu ): „Czy to jest zdrowe, czy to jest normalne żeby ryba była czynna do dwutysięcznego dziewiętnastego roku?”. Bardzo proszę o pomoc fachowców w znalezieniu znaczenia problemu, który występuje w danym zdaniu, i [proszę – Red.] przedstawić jego uzasadnienie.

Jak odróżnić błąd stylistyczny od usterki stylistycznej? Jest to ważne w kwestii pewnych rozstrzygnięć dla oceniających prace w ramach konkursu przedmiotowego z języka polskiego. Tym bardziej, że to, co dla jednego nauczyciela jest błędem, dla drugiego nim nie jest. Za błąd uznano użycie takiego powtórzenia: „Zamknąłem oczy i…”. Na następnej stronie uczeń napisał od akapitu: „Moim oczom ukazał się…”.
Bardzo dziękuję za szybkie udzielenie mi pomocy.
Z poważaniem.

Dlaczego Doroszewski notuje pisownię „haszcze”, a nie przez „ch”?

Z powodów grzecznościowych piszemy Pan, Pani, Ty, Ciebie dużą literą, kiedy zwracamy się do kogoś w liście czy formularzu ankiety. Czy taka duża litera obowiązuje również np. w opowiadaniu, gdzie słowa są cytowane – jeden bohater kieruje je w dialogu do innego?
I druga sytuacja: czasem używa się drugiej osoby, nie mając na myśli bezpośrednio tego, do kogo się zwracamy, lecz „kogoś, kogokolwiek”. Na przykład o atmosferze panującej w jakiejś restauracji możemy pisać tak: „Wchodzisz, a tam nikt się do Ciebie nie odezwie, nikt na Ciebie nie zwróci uwagi, nawet menu Ci nie podadzą”. Mimo użycia drugiej osoby piszę w takim wypadku bardziej o sobie samym niż o adresacie słów (bo to ja tego doświadczyłem i o swoich, a nie jego doświadczeniach piszę). Jeśli więc zdecyduję się (w liście) na taki styl, to czy stosować wielką literę do każdego wystąpienia słowa ty niezależnie od tego, czy w danym wypadku oznacza ono adresata słów czy „mnie, kogoś, kogokolwiek”?

Dzień dobry,
chciałbym zapytać o etymologię zwrotu: „Co ma piernik do wiatraka?”. Poszukiwania w słownikach, internecie niestety nie przyniosły odpowiedzi, będę wdzięczny za pomoc w przedmiotowym temacie.
Z wyrazami szacunku
Sebastian Gołębiewski

Posiadając przykładowy czasownik zarezerwowano (czas przeszły, aspekt dokonany), czy poprawne są następujące opisy oraz czy któryś ze sposobów opisu jest preferowany:
– czasownik dokonany w czasie przeszłym,
– czasownik w aspekcie dokonanym czasu przeszłego,
– czasownik w czasie przeszłym w aspekcie dokonanym?
Pozdrawiam i dziękuję za wszystkie udzielane w poradni odpowiedzi

Szanowni Państwo,

chciałem spytać o formy wyrażania przyszłości na przykładzie zwrotu „będe pracował”. Dla mnie jest tu jakaś sprzeczność — jak można jednocześnie w przyszłości i w przeszłości, w końcu będę to przyszłość, a pracował to przeszłość (w dodatku 3 osoba liczby pojedynczej). Będę tym bardziej mi nie pasuje. Już ma wiele więcej sensu, żeby mówić będę pracować. Proszę o odpowiedź.

Pozdrawiam